Witwassen
Artikel 420bis van het Wetboek van Strafrecht stelt witwassen strafbaar. Witwassen kan worden bestraft met een geldboete of een gevangenisstraf. We gaan hieronder verder in op de voorwaarden, fasen en soorten van dit delict.
Voorwaarden witwassen
Witwassen wordt in de wet omschreven als:
“iemand die van een voorwerp de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats, de vervreemding of de verplaatsing verbergt of verhult, dan wel verbergt of verhult wie de rechthebbende op een voorwerp is of het voorhanden heeft, terwijl hij weet dat het voorwerp -onmiddellijk of middellijk- afkomstig is uit enig misdrijf of iemand die een voorwerp verwerft, voorhanden heeft, overdraagt of omzet of van een voorwerp gebruik maakt, terwijl hij weet dat het voorwerp -onmiddellijk of middellijk- afkomstig is uit enig misdrijf.” Er is slechts sprake van witwassen, indien:
Lid a:
- Er sprake is van een voorwerp;
- waarvan de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats de vervreemding of de verplaatsing verbergt of verhult, dan wel verbergt of verhult wie de rechthebbende op een voorwerp is of het voorhanden heeft;
- in de wetenschap;
- het voorwerp, onmiddellijk of middellijk, afkomstig is uit enig misdrijf.
Lid b:
- Er sprake is van een voorwerp;
- dat wordt verworven, voorhanden is, wordt overgedragen of omgezet of van gebruik gemaakt;
- in de wetenschap;
- het voorwerp, onmiddellijk of middellijk, afkomstig is uit enig misdrijf.
Van een voorwerp is sprake als het gaat om alle zaken en alle vermogensrechten. Zaken zijn alle voor mensen tastbare dingen. Contant geld is hier een voorbeeld van. Vermogensrechten zijn rechten die overdraagbaar zijn of die voordeel geven aan de rechthebbende. Hier valt giraal geld onder.
Voor de witwashandelingen onder sub a is het niet noodzakelijk dat iemand het voorwerp in bezit heeft. Iemand die meehelpt om een voorwerp te verbergen of verhullen, kan zich nog steeds schuldig maken aan witwassen. Daarnaast hoeft het verbergen of verhullen niet te slagen. Het voorwerp hoeft niet compleet onzichtbaar te zijn.
De witwashandelingen onder sub b tonen aan dat er daadwerkelijk een feitelijke zeggenschap over het voorwerp moet zijn.
De wetenschap dat het voorwerp afkomstig is uit enig misdrijf duidt op opzet. Er is sprake van een op handelen of nalaten gerichte wil. Iemand wist dat het voorwerp afkomstig was uit een misdrijf en ging toch verder met de witwashandeling.
Het voorwerp moet afkomstig zijn uit een misdrijf, ook wel het gronddelict. Elk misdrijf kan ten grondslag liggen van een voorwerp dat wordt witgewassen.
Indien het delict ten laste wordt gelegd, is het mogelijk zowel sub a als sub b ten laste te leggen in combinatie of apart.
Fasen witwassen
Er zijn drie fasen te onderscheiden:
- Plaatsingsfase
Het van een door misdrijf verkregen vermogen wordt in het financiële systeem gebracht. Dit gebeurt door bijvoorbeeld geld op een bankrekening te zetten. Vaak worden grote bedragen gesplitst in kleine bedragen en verdeeld over verschillende bankrekeningen.
- Versluieringsfase
Het op elkaar stapelen van (financiële) transacties om de criminele herkomst van het vermogen te verhullen. Zo wordt het geld minder traceerbaar.
- Integratiefase
Het inbrengen van het vermogen in de legale economie door middel van valse papieren zoals facturen. In deze fase keert het vermogen terug en kan het uitgegeven worden. Als alle fasen goed doorlopen worden, is het bijna onmogelijk de originele herkomst van het vermogen terug te vinden.
Soorten witwassen
Er zijn verschillende soorten witwassen mogelijk, namelijk:
- Opzetwitwassen
- Eenvoudig opzetwitwassen
- Schuldwitwassen
- Eenvoudig schuldwitwassen
- Gewoontewitwassen
Het opzetwitwassen is in het artikel hierboven uitgewerkt. Er is sprake van eenvoudig opzetwitwassen als het voorwerp afkomstig is uit eigen misdrijf. Hier staat een lagere straf op dan opzetwitwassen. Schuldwitwassen ziet op de wetenschap. Iemand had redelijkerwijs moeten vermoeden dat het voorwerp afkomstig was uit een misdrijf: hij had bijvoorbeeld door kunnen vragen naar de afkomst. Eenvoudig schuldwitwassen ziet hier ook op het eigen misdrijf waar het voorwerp uit afkomstig is. Ook hier staat een lagere straf op dan schuldwitwassen. Daarnaast bestaat er nog gewoontewitwassen. Om te spreken van een gewoonte wordt er gekeken naar de frequentie en tijd. Ten slotte wordt er gekeken naar de intentie.
Bent u betrokken bij een witwaszaak en zoekt u juridische bijstand? Forsyte advocaten staat u bij in witwaszaken.
